Belgische graf- herdenkingsplaatjes uit de eerste wereldoorlog
Twee plaatjes uit de eerste wereldoorlog die gebruikt werden om op een graf of grafmonument te plaatsen, om de gevallen soldaat te eren. Deze twee horen niet bij elkaar. De eerste is een koperen plaatje met daarop de afbeelding van een soldaat in uniform en helm. Met er om heen een lauwerkrans. De tweede is een koperen naam aanduiding, voor op een tijdelijk veldgraf denk ik, met de naam Albert Franckx. Ik denk dat het eerste plaatje van na de oorlog is voor op een permanent graf of monument. En de tweede is waarschijnlijk voor een veldgraf aangezien de naam er handmatig is ingehamerd. Misschien wel door een van zijn maten, zoals in de eerste wereldoorlog gebruikelijk was. Deze plaatjes zijn allebei aangekocht in Antwerpen.
Prachtige originele wandversiering uit de eerste wereldoorlog, met de de tekst; ‘Herzlich Wilkommen tapferer Krieger’. (Hartelijk welkom dappere krijgers). De goudkleurige lijst heeft de afmetingen van 64cm x 54cm. Het lijkt een gedrukte afbeelding bevestigd op een ondergrond van hout. de afbeelding heeft een klein beetje waterschade en enkele vinger tasten, maar ziet er nog geweldig uit voor zijn leeftijd.
Bondgenoten
De plaat is rijkelijk versierd met de vlaggen van de bondgenoten van Duitsland tijdens de eerste wereldoorlog; Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije, en het Ottomaanse rijk (het huidige Turkije). En onderaan het ijzeren kruis met de ‘W’ van Kaiser Wilhelm, en het jaartal 1914, en bovenin het ijzeren kruis de keizerlijke kroon. Dit soort verwelkomingen en soortgelijke spreuken en affiches hingen vaak op stations, in kroegen, en bij bijeenkomsten die werden gehouden om de terug gekeerde veteranen te eren. Deze heb ik gevonden in Berlijn in Kreuzberg. Dit is een zeldzame vondst, er zijn maar heel weinig van deze grote borden over gebleven na de beide oorlogen.
Deze Franse Adrian helm, van de infanterie, te zien aan het embleem voorop RF (Republique Francaise), is het tweede model 1915 Adrian helm die door de Fransen in het begin van de eerste wereldoorlog werd ingevoerd. Aanleiding daarvoor waren de vele verwondingen aan het hoofd bij de Franse soldaten. Eerder werd nog een ijzeren soort “skullcap” geintroduceerd, maar deze bleek niet goed genoeg te helpen en zeer oncomfortabel te zijn, en daarom werd gekozen voor de Adrian model 1915 helm. Deze helm werd op grote schaal geproduceerd door Louis Auguste Adrian waar dus de naam Adrian helm vandaan komt. Dit model helm is tot en met de tweede wereldoorlog door gebruikt. De latere M26 (model 1926) helmen zijn te herkennen aan de twee pinnen aan de voorkant van de helm, en doordat er geen rand loopt tussen de “visor” (kleppen ronde de helm) en de bolling van de helm. de M26 helm is dus uit 1 stuk gemaakt ipv de montage uit 3 stukken van de vroegere M15 helm.
Horizon Bleu
Het eerste model 1915 helm is gekleurd in de kleur “Horizon Blue“. Zoals de uniformen van het Franse leger ook gekleurd waren. Deze hemel blauwe kleur is vrij opvallend in een grijs-donker modderlandschap en dus werd er voor het tweede model een iets donkerdere blauwe kleur gekozen.
De kam
De Adrian helm is voorzien van een kam op de bovenkant van de helm. Dit is ontworpen om een sabelslag of neerslaand puin, bijv. na een granaatinslag, af te weren. Ook heeft dit model twee ventilatiegaten aan beide zijden van de kam. Hoewel dit nu als erg ouderwets word bevonden blijkt uit verhalen van de soldaten en militaire rapporten dat de kam toch vrij effectief was met name om het neerkomend puin af te weren en zo blijkt dat deze kam in de loopgravenoorlog blijkbaar toch erg effectief was.
Binnenwerk en stempel
De helm heeft een mooi zacht en goed bewaard gebleven binnenwerk. Er staat een stempel, 71, op het binnenwerk aan de binnenkant van één van de tongen. De helm zelf draagt een stempel met het nummer 58 en daarboven, niet meer goed te lezen, de initialen van de fabriek waar deze helm is gemaakt “Le Jouet de Paris” wijst onderzoek uit. De helm heeft behoorlijk wat beschadigingen, aan de linkerkant zit een vrij opvallende ronde deuk en lijkt op battledamage. De stormriem is aanwezig en in redelijke staat. Al met al een mooie helm voor zijn leeftijd.
De bekende pickelhaube helm van de Duitse soldaten in de eerste wereldoorlog. De helm is gemaakt van leer, met koper of messing beslag. Bovenop de beroemde piek, om een sabelslag af te kunnen weren. Aan beide kanten zit een schuppenkette, de kinriem, bekleed met messing schubben. over de achterkant een rand die de nek helpt beschermen. Op de voorkant de keizerlijke plaat (het wappen). De combinatie van deze plaat en de piek op de helm doet vermoeden dat de plaat niet bij de helm hoort. De piek geeft aan dat het eerder een politie of stadswacht helm betreft. De plaat word gevonden op militaire pickelhaubes. Op deze helm zou dan een wapen van een stad of streek moeten zitten. Het leer aan de binnenkant is nog redelijk intact maar erg teer. Aan de linkerkant mist een kokarde met de stadskleuren. Wel een erg sierlijke helm die er voor zijn leeftijd nog altijd heel leuk uitziet.
