Deutsches Reich Arbeitsbuch. Sinds 1892 was het in Duitsland verplicht om een Arbeidsbuch bij te houden. Het begon met het registreren van de talloze mijnwerkers in Duitsland. Deze documenten werden geregistreerd bij het plaatselijke politiebureau. Later is het Arbeitsbuch verplicht voor alle beroepsgroepen in Duitsland. Het Arbeitsbuch was dus al lang voor de Nazi’s in gebruik. Alleen de Adelaar en het hakenkruis zijn aan de lay-out van het boekje toegevoegd vanaf 1935 tot 1945. Dit Arbeidsbuch is uitgegeven in Wenen (Arbeitsamt Wien). Een jaar na de aansluiting ‘Anschluss van Oostenrijk bij Nazi Duitsland’, Deutschösterreich.
Distributiebonnen voor benzine en textielkaarten voor jongens, meisjes en vrouwen
Alles op de distributiebon…
Zo’n beetje alles wat te koop was via de reguliere markt was alleen beschikbaar ‘op de bon’. Van levensmiddelen tot benzine en textiel. Alles alleen op vertoon van de verstrekte bon, legitimatiebewijs en het verschuldigde bedrag voor het gekochte artikel. Benzine was al vanaf de mobilisatie periode alleen via de distributie te verkrijgen. Het leger had ten alle tijden voorrang natuurlijk. Dit was niet anders, en nog heviger, toen Nederland door de Duitsers was bezet uiteraard. Het duurde dan ook niet lang voordat alle (toch al schaarse) ‘automobielen’ uit het straatbeeld verdwenen waren. Alleen artsen en mensen met een belangrijke functie behielden het recht op een ‘Ausweis’ voor een auto. Men ging over op met hout gestookte en voortgedreven auto’s, of doordat men zijn auto liet ombouwen om op gas te rijden. Maar naarmate de oorlog vorderde werden ook deze manieren van transport te kostbaar voor de meeste Hollandse burgers en werd er vooral gereden op de fiets, met paard en wagen, en handkarren.
Textiel
Uiteraard was ook het kostbare textiel (katoen) op rantsoen en alleen op de bon verkrijgbaar. Nog nooit in de Nederlandse geschiedenis was een vrouw zo blij om een nieuw kledingstuk te krijgen. Hoe later in de oorlog hoe schaarser de kleding die voorhanden kwam. Er waren talloze bladen die de oorlogse dames leerden om te gaan met naald en draad. Mijn oma vertelde dat ze een keer zes lagen kleding droeg, om alle gaten te bedekken die in al haar kledingstukken waren gesleten. Vooral op de zwarte markt deed kleding het erg goed, en daardoor ontstond dan ook al snel een levendige handel in kleding en textiel.
Deze bonnen zijn een gift van; Fam. Bert en Sandra Wolf.
Soms kom je hele mooie dingen tegen… De mail van Jacqueline bijvoorbeeld; “hallo, ik heb nog wat bonnen uit de oorlog gevonden, een heel stapeltje in een oud sigarendoosje, misschien heb jij daar iets aan?”. Jacqueline heeft de bonnen opgestuurd, en dat is wat we hier zien… De inhoud van de envelop. Een wirwar van allerlei voedselbonnen, stamkaarten en bonnenboekjes door elkaar.
Op de 1e foto;
De hele collectie ruw gesorteerd. Op de 2e foto zie je de wirwar van alle losse bonnen door elkaar; aardappelen, algemeen, melk, taptemelk, textiel, brood en nog veel meer… Alles zal ik sorteren en in mapjes bewaren.
Distributie stamkaart
Op de 3e foto;
Drie distributie stamkaarten. Dit zijn de tweede stamkaarten omdat de eerste aan fraude onderhevig was. Deze zijn uitgegeven in Leusden.
Schoenen?
Op de 4e foto;
Een bon voor één paar meisjes schoenen. “: CD één paar meisjes-schoenen C maat 36 t/m 41.”
Rijksdistributie
Op foto 5;
De rijksdistributie kaarten, die gebruikt werden tot ver na 1945. Registratie, distributie, nog lang waren veel producten op de bon. We waren niet van “de bon” af, in 1945. Nog tot begin jaren ’50 waren zaken uitsluitend op de bon te verkrijgen.
Uittreding zelfverzorging
Op foto 6;
Ook bij deze verzameling de bonnen voor uittreding zelfverzorging. Naarmate de welvaart groeide waren steeds minder mensen afhankelijk van de distributie. Daarom werden mensen gekort op het recht op hulp van de staat zodra deze voorzieningen zelf konden worden bekostigd. Daar zijn deze afschriften voor, van de “voedselcommissaris voor de provincie Utrecht.”
Briefkaart Nationaler Feiertag 1934. Postkaart gericht aan een Nederlands adres met geschreven datum 1 mei 1934. Met stempel “Arbeitsnot Kauft Deutsche Waren”. Op de voorkant een tekening met fabrieksarbeiders samen met de nazi vlag. Met postzegel Deutsches Reich.
Werkgelegenheid
Hitler had als strategie om de werkgelegenheid te laten groeien. Dat lukte hem steeds meer naarmate het Derde Reich richting de totale oorlog afstevende. Maar in het begin van de jaren ’30 was de partij afhankelijk van actie’s als deze om de economie, en de partijkas natuurlijk, te laten floreren.
